Sebitleýin toplumlaýyn ykdysady hyzmatdaşlyk (RCEP) Malaýziýa üçin 1-nji ýanwarda alty sany ASEAN we ASEAN däl dört ýurt we 1-nji fewralda Koreýa Respublikasy üçin güýje girenden soň 18-nji martda güýje girer. RCEP güýje girmegi bilen Hytaý bilen Malaýziýanyň arasyndaky ykdysady we söwda hyzmatdaşlygynyň has ýakyn we özara peýdaly boljakdygyna ynanýardy.
Epidemiýa ösüş tendensiýasyny başdan geçirdi
COVID-19-yň täsirine garamazdan, Hytaý-Malaýziýa ykdysady we söwda hyzmatdaşlygy ösmegini dowam etdirdi we gyzyklanmalaryň ýakyn arabaglanyşygyny we hyzmatdaşlygymyzyň üstüni ýetirýändigini görkezdi.

Ikitaraplaýyn söwda giňelýär.Hususan-da, Hytaý-Asean erkin söwda sebitiniň yzygiderli ösüşi bilen Hytaý 13 ýyl bäri Malaýziýanyň iň uly söwda hyzmatdaşy boldy.Malaýziýa Hytaýyň ASEAN-daky ikinji uly söwda hyzmatdaşy we dünýäde onunjy uly söwda hyzmatdaşydyr.

Maýa goýumlary ösmegini dowam etdirdi.Hytaýyň Söwda ministrligi tarapyndan öň ýaýradylan statistika 2021-nji ýylyň ýanwar-iýun aýlarynda Hytaý kärhanalarynyň Malaýziýa maliýe däl göni maýa goýumlaryna 800 million ABŞ dollaryny goýandygyny, bu bolsa geçen ýyl bilen deňeşdirilende 76,3 göterim ýokarlandygyny görkezdi.Malaýziýadaky hytaý kärhanalary tarapyndan gol çekilen täze taslama şertnamalarynyň bahasy geçen ýyl bilen deňeşdirilende 46,7% artyp, 5,16 milliard dollar boldy.Dolanyşyk geçen ýyl bilen deňeşdirilende 0,1% ýokarlap, 2,19 milliard dollara ýetdi.Şol döwürde Malaýziýanyň Hytaýda tölenen maýa goýumlary 39,87 million ABŞ dollaryna ýetdi we bu ýyl bilen deňeşdirilende 23,4% ýokarlandy.

Taslamasynyň uzynlygy 600 kilometrden gowrak bolan Malaýziýanyň gündogar kenarýaka demir ýolunyň Malaýziýanyň gündogar kenar ýakasynyň ykdysady ösüşine itergi berjekdigi we bu ugurda baglanyşygy ep-esli ýokarlandyrjakdygy habar berildi.Januaryanwar aýynda taslamanyň Genting tuneli gurluşyk meýdançasyna baryp gören mahalynda Malaýziýanyň transport ministri Wee Ka Siong, hytaýly gurluşykçylaryň baý tejribesi we tejribesi Malaýziýanyň gündogar kenarýaka demirýol taslamasyna peýdalydygyny aýtdy.

Epidemiýa başlanaly bäri Hytaý bilen Malaýziýanyň gapdalynda durup, birek-birege kömek edendigini bellemelidiris.Malaýziýa COVID-19 sanjym hyzmatdaşlygy barada hökümetara şertnama gol çeken we Hytaý bilen ikitaraplaýyn sanjym şertnamasyny baglaşan ilkinji ýurtdyr.Iki tarap epidemiýa garşy bilelikdäki göreşiň esasy nokadyna öwrülen sanjym öndürmek, gözleg we ösüş we satyn alyşlar boýunça ähli taraplaýyn hyzmatdaşlygy amala aşyrdy.
Täze mümkinçilikler golaýlady
Hytaý-Malaýziýa ykdysady we söwda hyzmatdaşlygy üçin uly mümkinçilikler bar.RCEP güýje girmegi bilen ikitaraplaýyn ykdysady we söwda hyzmatdaşlygynyň hasam çuňlaşmagyna garaşylýar.

"RCEP bilen Hytaý-Aziýa MUGT Söwda Sebitiniň birleşmegi söwdanyň täze ugurlaryny hasam giňelder."Söwda ministrliginiň gözleg institutynyň müdiriniň orunbasary Aziýa uanuan Bo, halkara işewür gazetiniň habarçysy RCEP bilen geçirilen söhbetdeşlikde Hytaýda-da, Malaýziýada-da, Hytaýda-da erkin söwda sebitinde güýje girjekdigini aýtdy. Hytaýda gaýtadan işleýän suw önümleri, kakao, pagta ýüplükleri we matalar, himiki süýüm, poslamaýan polat we käbir senagat tehnikasy, enjamlar we bölekler we ş.m. ýaly açyk bazarlar, bu önümleriň Malaýziýa eksporty hasam arzanladylar;Hytaý-Asean Erkin Söwda Sebitiniň esasynda Malaýziýanyň konserwirlenen ananas, ananas suwy, kokos suwy we burç ýaly oba hojalyk önümleri, şeýle hem käbir himiýa önümleri we kagyz önümleri täze nyrh arzanladyşlaryny alar, bu bolsa mundan beýläk hem öňe sürer. ikitaraplaýyn söwdany ösdürmek.

Ondan öň Döwlet geňeşiniň nyrh komissiýasy 2022-nji ýylyň 18-nji martyndan başlap Malaýziýadan getirilýän käbir import harytlaryň RCEP ASEAN agza ýurtlar üçin ulanylýan birinji ýyllyk nyrh nyrhlaryna sezewar ediljekdigi barada habar berdi.Ylalaşygyň düzgünlerine laýyklykda indiki ýyllar üçin salgyt stawkasy şol ýylyň 1-nji ýanwaryndan amala aşyrylar.

Salgyt diwidendlerinden başga-da, uanuan Hytaý bilen Malaýziýanyň arasyndaky senagat hyzmatdaşlygynyň potensialyny seljerdi.Malaýziýanyň bäsdeşlige ukyply önümçilik pudaklarynda elektronika, nebit, maşyn, polat, himiýa we awtoulag önümçilik pudaklarynyň bardygyny aýtdy.RCEP-iň netijeli durmuşa geçirilmegi, esasanam sebitleýin jemleýji düzgünleriň girizilmegi, Hytaý we Malaýziýa kärhanalary üçin bu pudakdaky önümçilik zynjyry we üpjünçilik zynjyryndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak üçin has gowy şertleri döreder.“Hususan-da, Hytaý we Malaýziýa“ Iki ýurt we iki seýilgäh ”gurluşygyny ösdürýärler.Geljekde institusional dizaýny hasam optimizirlemek we Hytaýa, Malaýziýa we Aziýa ýurtlaryna has köp täsir etjek serhetaşa önümçilik zynjyrynyň emele gelmeginde RCEP-iň getiren mümkinçiliklerinden peýdalanyp bileris. "
Sanly ykdysadyýet geljekde global ykdysady ösüş üçin möhüm hereketlendiriji güýç bolup, dürli ýurtlar tarapyndan ykdysady özgertmeler we kämilleşdiriş üçin möhüm ugur hökmünde kabul edilýär.Hytaý bilen Malaýziýanyň arasynda sanly ykdysadyýet hyzmatdaşlygynyň potensialy barada duran uanuan bo Günorta-Gündogar Aziýada Malaýziýanyň ilatynyň köp bolmasa-da, ykdysady ösüş derejesiniň Singapur we Bruneýden soň ikinji ýerde durýandygyny aýtdy.Malaýziýa, umuman, sanly ykdysadyýetiň ösüşini goldaýar we sanly infrastrukturasy birneme kämildir.Hytaýyň sanly kärhanalary Malaýziýa bazarynda ösüş üçin oňat esas goýdy